تاثیر سود بین بانکی بر افت نزولی بورس آیا ادعایی منطقی است

سود بین بانکی

روند افزایشی نرخ سود بازار بین بانکی در ماه‌ های گذشته ادامه و در مهرماه نیز استمرار داشت؛ به‌ گونه ‌ای که متوسط این نرخ در مهرماه سال ۱۳۹۹، رقمی معادل ۲۰ درصد را ثبت کرد؛ با این توضیح که در روزهای پایانی مهرماه، بازار بین بانکی شاهد فراتر رفتن نرخ سود از سقف کریدور بود.

کمبود اوراق بهادار دولتی

این امر به دلیل فقدان اوراق بهادار دولتی در ترازنامه بانک ‌ها و موسسات اعتباری دارای کمبود نقدینگی و به تبع آن، وجود محدودیت در استفاده از اعتبارگیری قاعده‌ مند بانک ‌ها از بانک مرکزی رخ داد و در حالی بود که در این دوره نرخ تامین مالی بانک ‌های دارای اوراق بدهی دولتی از کریدور نرخ سود خارج نشد.

تاثیر نرخ این نوع سود 

تغییرات نرخ بهره بر دیگر بازارها تاثیر گذار خواهد بود و بعضا شاهد هستیم برخی بانک ها به دارندگان سپرده‌ های مهم درباره افزایش نرخ سود پیشنهاداتی می‌ دهند، اما در حال حاضر نمی‌توان گفت تاثیری بر ریزش شاخص بورس گذاشته است.

 تعریف سود بین بانکی

بانک‌ها برای تامین نقدینگی مورد نیاز خود از بازار بین بانکی بهره می ‌برند. به این معنا در بازار بین بانکی، نقدینگی از موسسات مالی دارای مازاد به موسسات مالی دارای کسری وجوه انتقال داده می‌ شود. در این میان بازار وام بین بانکی از گروه ‌های بازار بین بانکی به حساب می‌ آید که  بانک ‌ها در چارچوب آن به یکدیگر وام می‌ دهند. انجام عملیات استقراض در این بازار نیز بر مبنای نرخ سودی صورت می‌گیرد که به آن “نرخ سود بین بانکی” گفته می‌شود.

افزایش سود ایجاد بازار سرمایه جدید

طبیعی است که در هر اقتصادی سرمایه‌گذار محاسبه می‌ کند که نرخ بازدهی سالانه در کدام بازار بیشتر خواهد بود و به ‌تبع آن سرمایه خود را در آن بازار قرار می‌ دهد. بنابراین وقتی نرخ سود بانکی بالا برود طبیعتا پول از دیگر بازارها جمع‌ آوری و وارد این سیستم می‌شود.

نظر کارشناس مخالف 

محمدرضا معتمد کارشناس بورسی با اشاره به اینکه البته این موضوع ممکن است به بخش تولید و ایجاد تورم در اقتصاد آسیب وارد کند، تاکید کرد: به همین دلیل تصور می ‌شود که چون تمام بازارها به هم ارتباط دارند و وابسته هستند، در نتیجه تغییرات نرخ ارز یا نرخ سود بانکی ممکن است در دیگر بازارها از جمله بازار سرمایه اثرگذاری داشته باشد.

نظر بعضی کارشناسان بورسی

برخی از کارشناسان بورس براین اعتقادند که کاهش نرخ بازار بانکی از مهم ترین دلایل ورود نقدینگی به بورس و پُررنگ شدن نقش بازار سرمایه در اقتصاد کشور بود، بنابراین افزایش آن هم دلیل افت بورس در روزهای اخیر است.

نظر مخالف تاثیر این نوع سود بر بورس

کارشناسان موافق تاثیر سود بانکی ظاهرا فراموش کرده‌اند آنچه می‌تواند بر بورس موثر واقع شود رشد سود “سپرده بانکی” نه ” نرخ بین بانکی” است. نرخ سود بین بانکی عملیاتی محسوب می ‌شود که بین بانک‌ ها در جریان است و مردم در رشد یا کاهش سود آن هیچ نقشی نمی‌توانند داشته باشند، در واقع دقیقا در نقطه مقابل سود سپرده بانکی قرار دارد. چنانچه نرخ سود سپرده بانکی افزایش می‌ یافت (رییس کل بانک مرکزی بارها عدم انجام این کار را مورد تاکید قرار داده است) شاید این اظهار نظر آن هم در سپرده‌های سنگین درست از آب در می‌آمد.

ریسک کمتر سود سپرده نسبت به بازار سرمایه

عباس هشی، کارشناس بازار پول و سرمایه در خصوص تاثیر نرخ بازار بین بانکی بر افت بورس گفت: نرخ های سود بین بانکی یکی از ابزارهای هدایت پول به بازار سرمایه یا از بازار سرمایه به بازار پولی به حساب می‌ آید. به این معنا هر کسی پول را در بانک ذخیره می ‌کند، ریسک کمتری نسبت به بازار سرمایه متحمل می ‌شود. واژه “ریسک صفر” را برای همین سپرده ‌گذاری به کار می‌برند که یک بحث تئوری است. این کارشناس بازار پول و سرمایه در خصوص تاثیر نرخ سود بین بانکی بر بورس تاکید کرد: نرخ  این نوع سود بر بورس تاثیر غیر مستقیم دارد. تاثیر مستقیم بر بورس تغییرات نرخ سود سپرده بانکی است که مردم پول خود را به خیال دریافت سود  بیشتر وارد آن می ‌کنند.

نتیجه گیری از تاثیر سود بین بانکی و بورس

نرخ سود سپرده ‌های مشتریان بانک ها هم اکنون تغییری نداشته و به قاعده نباید تاثیری روی شاخص نزولی بورس داشته باشد. البته اینها با هم تقدم و تاخر دارد یعنی نرخ بین بانکی افزایش پیدا کند نرخ سود بانکی را هم تغییر می‌ دهد و این احتمالا در آینده افزایش پیدا خواهد کرد، اما تاثیر آن بر شرایط الان بورس معین نیست.